مهدی فیض اللهی؛ حسین پوراحمدی میبدی
دوره 29، شماره 123 ، آذر 1402، ، صفحه 67-92
چکیده
بحران قره باغ به مدت ده‌ها سال در وضعیت نه جنگ و نه صلح باقی‌مانده بود که با جنگ دوم قره باغ از حالت «منازعه منجمد» خارج شده و قفقاز جنوبی، به خصوص منطقه قره باغ را دچار دگرگونی های عمیقی ...
بیشتر
بحران قره باغ به مدت ده‌ها سال در وضعیت نه جنگ و نه صلح باقی‌مانده بود که با جنگ دوم قره باغ از حالت «منازعه منجمد» خارج شده و قفقاز جنوبی، به خصوص منطقه قره باغ را دچار دگرگونی های عمیقی کرد. ازآنجایی‌که این جنگ نه امری تصادفی بلکه ریشه در دل تحولات تاریخی منطقه دارد، پرسش اصلی مقاله این است که سیر تحولات تاریخی قفقاز جنوبی چگونه بر ژئوپلیتیک آن منطقه در جنگ قره باغ 2020 تأثیر گذاشته است؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح میشود که وضعیت حاصل‌جمع جبری صفر اصل حاکم بر تحولات ژئوپلیتیکی منطقه قفقاز جنوبی و میراث ماندگار آن بوده است. این مقاله تاریخ پیچیده قفقاز جنوبی را باتوجه‌به ژئوپلیتیک و مؤلفه‌های اقتصادی و فرهنگی آن، ژئواکونومیک و ژئوکالچر، ارزیابی کرده است و پیامدهای آن را برای جنگ قره باغ در سال 2020 بررسی نموده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که جنگ دوم قره باغ جنگ قومی - سرزمینی بوده و مؤلفه‌های اقتصادی در شکل گیری آن نقش اساسی داشته است. همچنین حاصل‌جمع جبری صفر اصل حاکم و ماندگار در این منطقه است. در این نوشتار از رویکرد پژوهشی قیاسی استفاده شده است که با کاربرد مدل مطالعاتی ژئوپلیتیک در چارچوب مطالعات منطقه ای است. تحلیل داده ها به‌صورت توصیفی - تحلیلی بوده و داده های این پژوهش با استفاده از منابع اینترنتی و کتابخانه‌ای گردآوری شده است.
